Een nieuw park langs de Schelde bij Nieuw Zuid

In de zomer van 2025 opende in Antwerpen een volledig nieuw stadspark langs de Schelde bij Nieuw Zuid. Wat ooit een verharde kaaivlakte was, herbergt nu een groene publieke ruimte waar sport, spel, ontspanning en waterbeheer harmonieus samenkomen. Dit project is het resultaat van jarenlang stadsontwerp, participatie en klimaatadaptief denken en vormt een overtuigend voorbeeld van hoe stedelijke ruimte kan transformeren en verbinden.

Het nieuwe park langs de Scheldekaaien bij Nieuw Zuid is een moderne, klimaatadaptieve publieke ruimte die de band tussen stad en rivier herstelt, ruimte biedt voor recreatie, natuur een thuis geeft, en Antwerpen tegelijk veiliger maakt tegen de uitdagingen van water en klimaatverandering.

Open, groene zone

Langs een strook van ongeveer 750 meter aan de Scheldekaaien is een park van 5,5 hectare ingericht. De wandel- en fietspaden kronkelen langs groen en water; het fietspad herstelt de oude doorlopende lijn langs de rivier. Bovendien is een deel van de oude dijk opnieuw toegankelijk gemaakt. Hierbij zijn eveneens nieuwe speelelementen geplaatst en tal van zitbanken voorzien. Het Scheldepark is een plek om te wandelen of fietsen in een rustige, natuurlijke setting.

Het nieuwe stadspark ontstond na een intensief traject waarin de buurt en de stad betrokken werden bij het ontwerp. Een ontwerpteam stelde een plan op waarin het park vooral groen is, met clusters van activiteiten zoals sporten, spelen en picknicken geconcentreerd op drie centrale plaatsen. Honderden inheemse bomen, waaronder wilgen, hazelaars en fruitbomen, zijn geplant. Meer dan 29.000 struiken, heesters en waterplanten dragen bij aan een gevarieerd en klimaatadaptief landschap. In sommige delen ervaart de bezoeker een echt bosgevoel, elders is het zicht open richting de Schelde.

Recreatie voor alle leeftijden

Het park biedt ruimte aan sportieve, ecologische en recreatieve activiteiten. Verschillende speelzones met houten klimtoestellen en balken nodigen kinderen uit tot bewegen, terwijl fitnesstoestellen en petanquebanen uitnodigen tot actieve recreatie. Een centrale speel- en graszone is afgescheiden van de straat door een stalen structuur met klimplanten. Nabij de Schelde zijn unieke zitplatformen aangelegd op grashellingen waar mensen kunnen picknicken, rusten of genieten van de zon. Twee paviljoenen zijn in opbouw: één biedt een verhoogd uitzicht over de Schelde, het andere heeft de uitstraling van een serre. In de toekomst kunnen deze dienen als ontmoetingsplaatsen of kleinschalige cafés.

Slim waterbeheer en klimaatadaptatie

Water kreeg een belangrijke plaats in het klimaatbestendige ontwerp. Een vijver fungeert als waterbassin met ondergronds opslagsysteem van bijna 290.000 liter regenwater. Dit water wordt hergebruikt voor het bevloeiien van de parkbeplanting. Daarnaast is een waterbos aangeplant: bomen als wilgen en zwarte elzen die bestand zijn tegen overstromingen. De natte zone is landschappelijk avontuurlijk vormgegeven met ruige steenpartijen en wandelroutes.

Belangrijk onderdeel van de realisatie was de stabilisatie en verhoging van de historische kaaimuur, zodat de waterkering op een veilige hoogte komt te liggen. Deze is opgetrokken tot ongeveer 9,25 meter TAW, waardoor het park de stad beschermt tegen mogelijke overstromingen. Deze ingreep is onderdeel van bredere veiligheidsplanning en watermanagementmaatregelen langs de Schelde.

Dit project kwam tot stand dankzij een samenwerking tussen AG Vespa, de Vlaamse Waterweg, en het ontwerpteam. Met de realisatie van dit park zet Antwerpen een belangrijke stap in de vergroening van de stad en het herwinnen van stedelijk openbaar domein langs de rivier. Waar vroeger parkeerruimte de kaaien domineerde, is nu ruimte voor ontspanning, ontmoeting en natuurlijk herstel. De vele bomen en het waterbeheer bieden verkoeling en dragen bij aan biodiversiteit, terwijl het park uitnodigt tot zowel actief gebruik als rust. Dit project toont hoe lange termijnplanning en burgerparticipatie samen kunnen leiden tot een duurzame, aantrekkelijke en veerkrachtige stedelijke ruimte.