Vlaams minister voor Leefmilieu Zuhal Demir (N-VA) stelde in de Commissie Leefmilieu van het Vlaams Parlement op 26 mei haar ambitieuze bosuitbreidingsplan voor. Ze gaat daarvoor een ‘bosalliantie’ aan met natuurverenigingen en private eigenaars. Het doel: 4.000 hectare extra bos tegen 2024, en nog eens 6.000 hectare erbovenop tegen 2030.
Met een startbudget van ruim 121 miljoen euro wil minister Demir tegen 2024 netto 4.000 hectare extra bos gerealiseerd zien. Tegen 2030 moet de teller op 10.000 hectare staan. Om die 4.000 hectare te realiseren op vier jaar tijd heeft de minister ook afspraken gemaakt met verschillende partijen. Zo zal de Vlaamse overheid zorgen voor 1.250 hectare extra bos. 750 hectare wordt gerealiseerd door natuurverenigingen, 750 hectare door bosgroepen, eenzelfde aantal door lokale besturen en 500 hectare door private eigenaars (inclusief bedrijven).
De focus van de bosuitbreiding ligt op de uitbreiding van bestaande boscomplexen, het versterken van valleien via een groenblauwe dooradering en het verbinden van kleinere of geïsoleerde bossen. Daarnaast komen er ook stadsrandbossen en lokale bossen en bosjes zowel nabij plattelandskernen als in suburbane gemeenten. “Er wordt ook aandacht geschonken aan vergroening van de nabije leefomgeving van mensen, bijvoorbeeld onder de vorm van bomenrijen, tiny forests, kleine wildernissen, bosschages, dreven en laanbomen en kleine landschapselementen. We willen dus niet alleen meer bossen, de nabijheid en bereikbaarheid ervan is eveneens cruciaal”, aldus de minister.
Het juiste plantgoed vinden is dus van belang, maar ook het juist planten. “Gezien de klimaatverandering en de stijgende droogte verruimen we samen met onze Vlaamse kwekers onze blik naar het zuiden. We selecteerden herkomstgebieden voor het zaai- en plantgoed, geschikt voor het klimaat van de toekomst.”
In de cockpit van het hele plan zitten diverse partners. Enerzijds zijn er het Departement Omgeving, Natuur en Bos, de Vlaamse Landmaatschappij en het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek en anderzijds zal er nauw samengewerkt worden met BOS+, terreinbeherende verenigingen, bosgroepen en regionale landschappen en Landelijk Vlaanderen. “Zij krijgen de gezamenlijke opdracht de bosuitbreiding tot een goed einde te brengen. Dit alles zal gecoördineerd worden door een bosintendant”, aldus de minister. Maar ze wijst erop dat er ook een rol weggelegd is voor andere partners: sectororganisaties, verenigingen, onderwijskoepels, gemeenten, steden, bedrijven en particulieren.
Landbouw
Opvallend volgens de commissieleden aan wie het plan werd voorgesteld, is de beperkte rol die de minister ziet voor landbouw. Vanuit diverse partijen werd erop gewezen dat het zeer belangrijk is dat alle open ruimtebeheerders meegenomen worden in het verhaal. “Landbouw ontbreekt als grootste beheerder van de open ruimte in dit plan. Ik mis een aandeel van landbouw”, zei Mieke Schauvliege (Groen). Zij vond het ook merkwaardig dat de minister alleen naar gebieden met een groene bestemming kijkt om de bosuitbreiding te realiseren. “Ik mis de ambitie om ook andere gebieden, zoals landbouwgebied, om te zetten naar bos.” Bij CD&V was er gelijkaardige vaststelling. “Zeker als je zo breed consulteert, is het des te pijnlijk als je een aantal groepen uit het oog verliest. Alle gebruikers van de open ruimte moeten als een positieve partner meegenomen worden. Dat kan het plan alleen maar versterken”, zeiden onder meer Koen Van den Heuvel en Tinne Rombouts. En ook commissievoorzitter Carina Van Cauter (Open Vld) deelde die mening. “Landbouwers hebben hier een belangrijke rol te spelen. De ervaring leert me dat als je ze op een positieve manier benadert en mee aan boord neemt, dat zij tot heel wat bereid zijn.” Minister Demir wees erop dat er bewust is voor gekozen om enkel actieve bebossers in de cockpit te plaatsen.
Boerenbond reageert alvast ontgoocheld op het bosuitbreidingsplan. “Er is op geen enkel moment overleg geweest met de landbouwsector. Nochtans wordt landbouw en het agrarisch gebied in dit plan meermaals genoemd en nochtans dreigt landbouw als grootste open ruimtegebruiker het meeste hinder te ondervinden van dit plan”, laat de landbouworganisatie weten in een persbericht.
Bosteller
Om de voortgang in beeld te brengen wordt de bosteller gelanceerd. Die helpt ons door de bomen het bos te zien. “Via deze online tool registreren we hoeveel bijkomend bos er al gerealiseerd is en geven we dat transparant weer. Ook de burger kan zo kijken wat zijn of haar gemeente, of het bedrijf waar hij of zij werkt, doet voor meer bos.”
Meer info: Vlaams Parlement
